Bizans Hakkında Notlar

BİZANS USULÜ MESAJ
TEK BİR HARF BİLE İÇERMEYEN ,EN ETKİLİ MESAJ VE HABERCİLER.
Bizans İmparatoru II.Basilius Kommennos(MS 957-1025) 1001 le 1018 yılları arasında Bulgaristanı 17 kez istila etmiştir.Bir türlü pes etmeyen ve ilk fırsatta tekrar Bizans'a saldıran Bulgar kralı Samuele akıl almaz bir mesaj göndererek savaşların bitmesini sağlamıştır.
1014 yılında Yapılan bir savaş sonrası esir edilen 15 bin Bulgar askerinin hepsinin 2 gözünü birden oyarak kör eder. Tutsak edilen her 100 askerden birisinin ise sadece tek gözünü kör eder.
Ve Tek gözü oyulmuş bu askerlerin rehberliğinde iki gözü de kör edilmiş 15 bin askerini Bulgar kralına geri gönderir.
Derler ki, Bulgar kralı Samuel gördüğü bu manzara karşısında 2 gün içinde çektiği acılardan ölmüştür. 3 yıl içinde tüm Bulgar beyleri savaştan vazgeçip, teslim olurlar.Ve II.Baslius Kommennos kendisine verilen '' Bulgaroktonos'' («Bulgar kasabı») unvanıyla tarihteki yerini alır.

HZ. MUHAMMED'İN BİZANS'A MEKTUBU
HZ.Muhammed peygamberliğini ilan edip, Medine'ye hicret ettiğinde; Bizans Tahtında Heraklius vardı. İmparatorluk yenilgilerle başladığı ve uzun yıllardır başa çıkamadığı bir Pers -Sasaniler- belasıyla uğraşmaktaydı.Bizans, Perslere yenilmişti ancak KURAN-I KERİM Rum süresi -24 de zaferin Bizansın olacağını bildirmişti.
Hz Muhammed tahmini 628 yılında Koptların lideri mukavkıs'a, Pers kralı Hüsrev'e ve Bizans imparatoru Heraklius' a isimleri farklı olan birbirinin aynısı birer tane mektup gönderdi. Bugün elde bulunan metnin mukavkıs'a gönderilen olduğu sanılmakta ve aslı Topkapı sarayındadır. Metnin Orjinali aşağıdaki gibidir..
''Allah’ın kulu ve Resulü Muhammed’ den Bizansın Başı Herakliyusa. Hidayet yolunda gidenlere selam olsun. Bundan sonra ey kral, seni İslâmiyete davet ediyorum. Müslüman ol. Allah seni bütün belalardan korur ve seni iki kat mükâfatlandırır. Amma inkâra sapar ve bu tebliği kabulden imtina edersen, yalnız kendi inkarının günahını değil, tebaalarının inkârının günahı da senin boynunadır. “De ki: Ey kitap ehli! Aramızda müşterek olan bir söze gelin de yalnız Allah’a tapalım, ona hiçbir şeyi ortak farz yapmayalım.” Eğer yüz çevirirlerse “Şahit olun ki biz Müslümanlarız” deyin...''
Arap tarihçiler Heraklius'un Kendisine gelen elçiye iyi davranıp hediyelerle geri gönderdiğini söylerler.

BİZANS VE ENTRİKA
Birbirinden Ayrılmaz İki Sözcük.
I.Romanos Lekapenos (870-948) bir köylü çocuğu iken, donanma komutanı olur ve tahtın asıl varisi VII.Konstantinin yaşının küçük olması nedeniyle tüm yetkileri kendinde toplar. VII Konsantinin çevresini türlü entrikalarla saraydan uzaklaştırdıktan sonra 2 öz oğlunuda eş imparator ilan ederek onlarla beraber tahtı yönetmeye başlar. Kızı Helenayı ise tahtın gerçek sahibi olan VII konsantin ile evlendirir.
944 yılına gelindiğinde I.Romanos kendi oğulları yerine tahtın gerçek varisi olan damadı VII.konsantini imparator yapmaya karar verir.Bunu öğrenen oğulları bir saray komplosu ile babalarını tutuklatıp ''Proti adasına''(kınalı ada-prens adası)sürgüne gönderirler. Ve tahtı ele geçirirler.Ancak bu onlar için mutlu son değildir.

Çünkü, Bizansta entrika durmaksızın devam ediyordu. Bu sefer kızkardeşleri ''Helena'' devreye girer. Şımarık ve inançsız olduğunu iddia ettiği erkek kardeşlerinin yerine,tahtın asıl sahibinin kocası VII. Konstantin olması gerektiğine herkesi ikna eder. Ve 2 yıl sonra bir darbeyle iki kardeşinide tutuklatıp, babalarının sürgüne gittiği adaya onlarıda gönderir.Tahtan indirilen babayla ,tahtan indirilen oğulların adada karşılaşmalarını anlatacak sözler ise bir şair tarafından babanın ağzından daha sonra yazılacaktır.
Baba I.Romanos günahlarını anlatarak ve af dileyerek adada geçirdiği ömrünün sonunda aziz ilan edilerek 948 de kendi yaptırdığı Myrelaion Kilisesine (Bügünkü Bodrum mesih paşa camii-Laleli) gömülür. Çocuklarının akibeti ise bilinmiyor ve zaten merakta edilmiyor..

TESADÜF MÜ - TEKERRÜR MÜ
İstanbulda Tarihin Gördüğü En Şiddetli Ayaklanma.

Tarihe ''NİKA İSYANI'' olarak geçen bu ayaklanma bir stadyumda çıkmış ve tüm şehre yayılmıştır. Spor müsabakalarında Ezeli Rakip olan iki takım taraftarları iktidara karşı birleşip istanbulu yakıp yıkmışlardır.
TARİH: 13 ocak ""İletişim Bilgisi Vermek Yasak""
Bizans hipodromunda (bugünkü Sultan Ahmet meydanı)yapılan araba yarışlarının iki ezeli rakibi maviler ve yeşiller birbirlerine her alanda muhalif iki Takımdı. Zaman zaman birbirleriyle çatışarak işi cinayetlere kadar vardırmışlardı. Sosyal statüleri, dini görüşleri, yaşadıkları yerler,giysileri bile farklıydı.Verilen sözlerin tutulmamasından, yüksek vergilerden, Valinin haksız kararlarından şikayet eden halk 13 ocak günü 22.nci yarışta yapılan bir haksızlık üzerine bir anda bir öfke seline kapıldı..
Kendi takımlarını desteklemeyi bırakıp, NİKA ..NİKA ..NİKA .. (zafer, kazan, başar) diye bağırarak bir anda birleşen takım taraftarları tek ses halinde saraya yürüdü. 5 gün boyunca şehir yerle bir oldu, Ayasofya harabeye döndü.
Bizansa en görkemli dönemini yaşatacak olan '' Aziz'' ve ''Büyük'' unvanlı I.Justinyen (I.justinianos) tahtı bırakıp kaçmak üzereyken, eşi Theodora devreye girer.'' Ölümün kaçınılmaz bir son olduğunu, Kraliçe olmadığı hiç bir günü zaten yaşamak istemediğini'' söyleyerek ''İmparatorların kaderinin şereflice ölmek olduğunu anlatır ve I.justinyeni kaçmaktan vazgeçirir.
Orduyu toplayan imparator, hipodromda toplanan halkı sıkıştırıp 30 -40 bin kişiyi öldürür. Ayasofya'ya sığınanları çıkarmak için binayı yıktırır. (o binanın yerine bugünkü görkemli Ayasofyayı yaptırır).
İki spor klübünün başlattığı ve tarihin gördüğü en büyük katliamla bastırılan bu isyan sonunda tahtına geri dönen imparator, tahtını borçlu olduğu kraliçe theodoraya hep sadık kaldı.

BİZANS DİYE BİR YER GERÇEKTE VAR MIYDI

Hepimizin Bizans imparatorluğu olarak bildiği coğrafi sınırlar içinde yaşayan insanlar ve imparatorların hiç biri kendilerinin ''Bizanslı'' olduğunu bilemeden yaşadılar ve öylece öldüler. Onlar kendilerini hep ''ROMA''lı (rum) olarak bildiler ve öyle adlandırdılar.
Bugün bile Anadolu coğrafyasında yaşayan ve yunanca konuşan insanlara rum denmesi bu sebebtendir. Türkler ve Araplar bu coğrafyayı her zaman diyar-ı rum olarak adlandırmışlardır.
''BİZANS'' ismi ise; İmparatorluk yıkıldıktan (1453) 100 yıl sonra ilk kez bir Alman tarihçi Hieronymus Wolf'un 1557 yılında Corpus Historiae Byzantinæ adlı eserinde kullanılmıştır. 1648 yılında Byzantine du Louvre ve 1680 yılında da Du Cange'nin Historia Byzantina adlı eserlerin yayımlanmasından sonra Montesquieu gibi Fransız yazarların arasında Bizans kelimesi popüler hale geldi.
Roma imparatorluğunun İstanbul'u başkent olarak seçtikten sonraki dönemini anlatmak için kullanılan ''Bizans'' ismi bugün tüm dünyaca kabul edilmiştir.

BİZANS'TAN GÜNÜMÜZE KALAN KELİMELER

Akvaryum, Ajanda, Balina, Dekar, Ego, Festival, Folyo, Gladyatör, Goril, Jenerik, Jüpiter, Koordinat, Lavabo, Leopar, Majeste, Maksimum, Medyum, Modül, Monarşi, Nükleer, Oditoryum, Ordinaryus, Oktav, Pedagog, Pelikan, Plan, Porsiyon, Prehistorya, Primitif, Prospektüs, Retina,
VI ve VII .ci yüzyıla kadar ''latince'' dilini kullanan Bizans bu yüzyıldan sonra hızla Yunancayı kullanmaya başlamıştır. Latinceden Türkçeye geçen sözcüklerin bazılarını yazmış olduk.

TANIDIK GELEN VAR MI?
"Bizans Dönemi Şehir İsimleri."

Adonai ,Mersyphon, Ancyra, Finikos, Didyma,
Sokia, Bigodas , Adramyttion, Prusa, Montania
Pigas, Kallipolis, Arghani, Ayavasil, Tripolis
Anamourion, Tarsos, Pergamos, Focaea
Menemenos, İkonion, Maleteia, Mylasa,
Rizaion, Sinope, Malgara, Trapezous,
Eraklia, Sourmene, ophiusse, Cypsele...

MEYDAN SAVAŞI, TEKE TEK VE ERTELENEN SON

Sorunlarını binlerce kişiyi savaş meydanında öldürerek değilde, Binlerce kişinin önünde Teke tek, hemde ölümüne savaşarak çözen iki imparatorun gerçek öyküsü.

Yıl : 1211. Yer : Menderes ovası - Alaşehir Savaşı.
İstanbul Latinlerce işgal edilmiş ve Bizans başkenti İznik olan sürgün bir imparatorluk kurarak zorda olsa ayakta kalmayı başarmıştır. Bizans'ı yok edebilecek güçlü bir orduya sahip Selçuklu Sultanı I.Gıyaseddin Keyhusrev, Laskaris'ten tahtı bırakıp gitmesini istemektedir.
Menderes ovasında 2 gün süren savaş sonunda Bizans imparotoru I.Laskaris ile Selçuklu Hükümdarı I.Keyhüsrev; ordularının kenara çekildiği meydanda Binlerce kişinin gözleri önünde Teke tek dövüşerek kazanan tarafı belirlemeye karar verirler.
Keyhüsrev Beyaz bir atın üstünde beyaz kıyafetlerle, Laskaris ise erguvan giysiler ve imparatorluk armasıyla çıkar meydana. İki ordunun heyecanla izlediği çarpışma sonunda omzundan ölümcül bir darbe alan Selçuklu sultanı atından düşer. Laskaris üzerine gitmez ve sultanı selamlayarak geri çekilir. Selçuklu Sultanı Kan kaybından ölünce Selçuklu ordusu meydanı terk eder ve Bizans sonunu getirecek bu önemli tehlikeden de kurtulmuş olur.
Bizans kendi sonunu başka bir zamana ertelerken, bir daha örneği görülmeyecek bir olayı da tarihe yazmış olur.

''BEN ANNA''

Diye seslenişi tüylerini ürpertiyor insanın;
'' Ben Anna '' bu sözcüklerle başlıyor Anna komnenos kitabını yazmaya. Bizanslı bir imparatorun mor odada doğmuş kızı ve ilk kadın tarihçi olarak tarihe kendi döneminden ışık tutuyor. Tam 9 yüzyıl öncesinden '' Ben Anna'' diye seslenişi tüylerini ürpertiyor insanın.
Kitabın adı ''Aleksiad ''. 1081-1118 yıllarında babası I.Aleksios un dönemini bizzat kendi tanıklığı ile yazmıştır. Özellikle Malazgirt sonrası dönemi ve haçlı seferlerini Bizans'ın gözünden anlatan değerli bir kaynaktır. (Kitabı dilimize Bilge Umar çevirmiş.) (-Bu arada arkadaşlar Bilge UMAr'ın Tüm Kitaplarını tavsiye ederim aliveli44)
Hırsı ona Erkek kardeşinin yerine imparatoriçe olarak Bizansı yöneteceğini düşündürtmüş ve bu konuda annesininde desteğini almıştır. Ancak babasının ani ölümü üzerine kardeşi ''II.Yannis Komnenos'' imparator olunca bunu kabullenmeyip, ona başarısız bir suikast düzenlemekten bile çekinmemiştir. Yinede affedilerek saraydan uzak bir şekilde manastır yaşamı sürerek 1153 yılında ölmüştür.

VIII .nci yüzyılda Bizans da bazı cinsel suçlara verilen cezalar.

1- zina eden evli erkeğe 20 kırbaç vurulacak, zengin veya fakir olsun para cezası verilecektir.
2- Evli olmadığı halde cinsel ilişki kuran erkeğe 6 kırbaç vurulacaktır.
3- Bir rahibe ile cinsel ilişkide bulunanın burnu yarılarak cezalandırılır. Rahibe ayağını denk almassa aynı şekilde cezalandırılacaktır.