Gaitada gizli kan testi – GGK olarak da bilinir – dışkıda gizli kan örneklerinin olup olmadığını kontrol etmek için kullanılan bir laboratuar testidir.
Dışkıda tespit edilen gizli kan, kolonda ve rektumda kolon kanseri veya kanser öncesi poliplerin işaretçisi olabilir. Tüm kanser ve polipler kanamaya neden olmazsa da gaitadaki bu kan bir belirti olabilir. Tipik olarak, gizli kan dışkı içerisinden çok az miktarlarda geçebildiğinden sadece gizli kan testinde kullanılan kimyasal maddeler ile tespit edilebilir. Eğer
gaitada gizli kan tespit edilirse, uygulanacak ek testler kanamanın kaynağını belirlemek için gerekli olabilir. Gaitada gizli kan testi sadece kan varlığı ya da yokluğunu ortaya koyabilir. Bu test sonucu potansiyel kanama kaynaklarını göstermez.
TEST NİÇİN YAPILIR?
Doktorunuz gaitada gizli kan testini aşağıdaki durumlarda önerebilir:
• Kolon kanserinin teşhisi için. Eğer yaşınız 50 ve üstünde ise, kolon kanseri için ortalama risk altındasınız demektir. Bu nedenle doktorunuz kolon kanseri oluşup oluşmadığını öğrenmek için her yıl gaitada gizli kan testi yapılmasını önerebilir. Buna ek olarak, doktor doğrudan kolonun incelenmesine olanak sağlayan diğer tarama testleri de önerebilir.
• Nedeni açıklanamayan aneminin olası nedenlerini değerlendirmek için. Anemi hastalığı, dokulara yeterli oksijen taşımak için yeterince sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin olmadığı bir durumdur. Anemiye sebep olabilen ülser gibi bir mide probleminin de gaitadaki gizili kana neden olabileceği değerlendirilebilir.
NASIL HAZIRLANMALI?
Alınan bazı gıdalar, besin takviyeleri ve ilaçlar gaitada gizli kan testlerinin sonuçlarını etkileyebilir. Gaitada gerçekten kan olduğu halde yok gösterme (yanlış negatif) ya da gerçekte kan olmadığı halde var gösterme (yalancı pozitif) şeklinde yanıltıcı sonuçlar ortaya çıkmasına neden olabilirler. Kesin test sonuçları elde etmek için, doktorunuzun talimatlarına dikkatle uyunuz.
Testten yaklaşık üç gün öncesine kadar doktorunuz aşağıdaki gıdaları tüketmekten kaçınmanızı isteyebilir:
• Brokoli ve şalgam gibi bazı meyve ve sebzeler,
• Kırmızı et,
• Kara turp,
• C vitamini takviyesi,
• Aspirin, ibuprofen gibi ağrı kesiciler almaktan kaçınmalısınız.
İŞLEMDEN NELER BEKLENEBİLİR?
Gaitada gizli kan testinin kan almak için farklı yaklaşımlara sahip birkaç çeşidi bulunmaktadır. Bunlar şunlardır:
• Guaiac gizli kan testi. Bu test örneğinde doktorunuz genellikle iki ya da üç numune halinde gaita örnekleri isteyecektir. Örnekler almanız için size özel çubuk ve kartlar verilecektir. Birbirini takip eden iki ya da üç gün içerisinde dışkılama yaptığınızda size verilen bir çubuk ile gaitadan örnek alıp bir karta sürersiniz. Karttaki bu gaita örnekleri kuruduğunda analiz edilmek üzere laboratuara ulaştırılır.
• Cepte taşınabilen ped veya mendil. Bu malzemeleri reçete olmadan alabilirsiniz. Genellikle üç gün üst üste, dışkılamadan sonra bu pad ya da kağıt mendilleri anüsünüze yapıştırmak suretiyle üzerinde kan rengi olup olmadığı belirlenmeye çalışılır. Daha sonra gözlemlediğiniz sonuçları bir form üzerine kaydedip doktorunuza ulaştırırsınız.
• İmmunokimyasal gaitada gizli kan testi. Bu test için uygulanacak toplama yöntemi üreticiye bağlıdır. Genellikle, dışkıdan örnek almak için özel bir kaşık benzeri alet ve saklamak için de bir kutu kullanılır. Numuneler alındıktan sonra analizi yapılmak üzere laboratuara ulaştırılır.
İmmunokimyasal testi Guaiac gizli kan testinden daha yenidir. Bu testte örnek toplamadan önce herhangi bir diyet kısıtlaması gerektirmez ve test genellikle rasgele bir dışkı örneği üzerinde yapılabilir. İmmunokimyasal testleri aynı zamanda Guaiac gizli kan testlerine göre daha duyarlıdır.
Doğru sonuçlar elde edilmesi için örneklerin kısa zamanda laboratuara ulaştırılması önemlidir.
SONUÇLAR
Doktorunuz gaitada gizli kan testi sonuçlarını gözden geçirdikten sonra sonuçları sizinle paylaşacaktır. Muhtemel sonuçlar şunlardır:
• Negatif sonuç. Gaitada kan tespit edilmezse sonuç negatif olarak kabul edilir. Eğer kolon kanseri için ortalama risk altında iseniz ve yaş dışında herhangi bir risk faktörünüz yoksa doktorunuz bir yıl sonra testi tekrarlamanızı önerebilir.
• Pozitif sonuç. Dışkı örneklerinde kan tespit edilirse gaitada gizli kan testinin sonucu “pozitif” olarak kabul edilir. Kanamanın kaynağını bulmak için kolonoskopi gibi ek testler de gerekebilir.
Yanlış negatif ve yanlış pozitif sonuçların da mümkün olduğunu bilmek gerekir. Bazı kanserler ve çoğu polipler kanamaya neden olmadığı için yalancı negatif sonuçlara yol açabilir. Aynı şekilde, gizli kanama kolon kanseri veya polip dışındaki kaynaklardan da gelebilir. Bu da yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir. Ağız veya burundan yutulan kan, mide ülseri ve hemoroitten gelen kanlar yanlış pozitif sonuçlara yol açabilir. Ancak yapılacak ek tetkiklerle bu kanların kolon veya rektumdan değilde vücudun başka bir yerden geldiği anlaşılabilir.
Alıntı Merkezi:
Benzer Konular:
http://www.definemekani.com/forum/konular/definecinin-sağlığı-pankreas.16480/
http://www.definemekani.com/forum/konular/kansızlık-anemi.15942/
http://www.definemekani.com/forum/konular/fındık.15522/
Dışkıda tespit edilen gizli kan, kolonda ve rektumda kolon kanseri veya kanser öncesi poliplerin işaretçisi olabilir. Tüm kanser ve polipler kanamaya neden olmazsa da gaitadaki bu kan bir belirti olabilir. Tipik olarak, gizli kan dışkı içerisinden çok az miktarlarda geçebildiğinden sadece gizli kan testinde kullanılan kimyasal maddeler ile tespit edilebilir. Eğer
gaitada gizli kan tespit edilirse, uygulanacak ek testler kanamanın kaynağını belirlemek için gerekli olabilir. Gaitada gizli kan testi sadece kan varlığı ya da yokluğunu ortaya koyabilir. Bu test sonucu potansiyel kanama kaynaklarını göstermez.
TEST NİÇİN YAPILIR?
Doktorunuz gaitada gizli kan testini aşağıdaki durumlarda önerebilir:
• Kolon kanserinin teşhisi için. Eğer yaşınız 50 ve üstünde ise, kolon kanseri için ortalama risk altındasınız demektir. Bu nedenle doktorunuz kolon kanseri oluşup oluşmadığını öğrenmek için her yıl gaitada gizli kan testi yapılmasını önerebilir. Buna ek olarak, doktor doğrudan kolonun incelenmesine olanak sağlayan diğer tarama testleri de önerebilir.
• Nedeni açıklanamayan aneminin olası nedenlerini değerlendirmek için. Anemi hastalığı, dokulara yeterli oksijen taşımak için yeterince sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin olmadığı bir durumdur. Anemiye sebep olabilen ülser gibi bir mide probleminin de gaitadaki gizili kana neden olabileceği değerlendirilebilir.
NASIL HAZIRLANMALI?
Alınan bazı gıdalar, besin takviyeleri ve ilaçlar gaitada gizli kan testlerinin sonuçlarını etkileyebilir. Gaitada gerçekten kan olduğu halde yok gösterme (yanlış negatif) ya da gerçekte kan olmadığı halde var gösterme (yalancı pozitif) şeklinde yanıltıcı sonuçlar ortaya çıkmasına neden olabilirler. Kesin test sonuçları elde etmek için, doktorunuzun talimatlarına dikkatle uyunuz.
Testten yaklaşık üç gün öncesine kadar doktorunuz aşağıdaki gıdaları tüketmekten kaçınmanızı isteyebilir:
• Brokoli ve şalgam gibi bazı meyve ve sebzeler,
• Kırmızı et,
• Kara turp,
• C vitamini takviyesi,
• Aspirin, ibuprofen gibi ağrı kesiciler almaktan kaçınmalısınız.
İŞLEMDEN NELER BEKLENEBİLİR?
Gaitada gizli kan testinin kan almak için farklı yaklaşımlara sahip birkaç çeşidi bulunmaktadır. Bunlar şunlardır:
• Guaiac gizli kan testi. Bu test örneğinde doktorunuz genellikle iki ya da üç numune halinde gaita örnekleri isteyecektir. Örnekler almanız için size özel çubuk ve kartlar verilecektir. Birbirini takip eden iki ya da üç gün içerisinde dışkılama yaptığınızda size verilen bir çubuk ile gaitadan örnek alıp bir karta sürersiniz. Karttaki bu gaita örnekleri kuruduğunda analiz edilmek üzere laboratuara ulaştırılır.
• Cepte taşınabilen ped veya mendil. Bu malzemeleri reçete olmadan alabilirsiniz. Genellikle üç gün üst üste, dışkılamadan sonra bu pad ya da kağıt mendilleri anüsünüze yapıştırmak suretiyle üzerinde kan rengi olup olmadığı belirlenmeye çalışılır. Daha sonra gözlemlediğiniz sonuçları bir form üzerine kaydedip doktorunuza ulaştırırsınız.
• İmmunokimyasal gaitada gizli kan testi. Bu test için uygulanacak toplama yöntemi üreticiye bağlıdır. Genellikle, dışkıdan örnek almak için özel bir kaşık benzeri alet ve saklamak için de bir kutu kullanılır. Numuneler alındıktan sonra analizi yapılmak üzere laboratuara ulaştırılır.
İmmunokimyasal testi Guaiac gizli kan testinden daha yenidir. Bu testte örnek toplamadan önce herhangi bir diyet kısıtlaması gerektirmez ve test genellikle rasgele bir dışkı örneği üzerinde yapılabilir. İmmunokimyasal testleri aynı zamanda Guaiac gizli kan testlerine göre daha duyarlıdır.
Doğru sonuçlar elde edilmesi için örneklerin kısa zamanda laboratuara ulaştırılması önemlidir.
SONUÇLAR
Doktorunuz gaitada gizli kan testi sonuçlarını gözden geçirdikten sonra sonuçları sizinle paylaşacaktır. Muhtemel sonuçlar şunlardır:
• Negatif sonuç. Gaitada kan tespit edilmezse sonuç negatif olarak kabul edilir. Eğer kolon kanseri için ortalama risk altında iseniz ve yaş dışında herhangi bir risk faktörünüz yoksa doktorunuz bir yıl sonra testi tekrarlamanızı önerebilir.
• Pozitif sonuç. Dışkı örneklerinde kan tespit edilirse gaitada gizli kan testinin sonucu “pozitif” olarak kabul edilir. Kanamanın kaynağını bulmak için kolonoskopi gibi ek testler de gerekebilir.
Yanlış negatif ve yanlış pozitif sonuçların da mümkün olduğunu bilmek gerekir. Bazı kanserler ve çoğu polipler kanamaya neden olmadığı için yalancı negatif sonuçlara yol açabilir. Aynı şekilde, gizli kanama kolon kanseri veya polip dışındaki kaynaklardan da gelebilir. Bu da yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir. Ağız veya burundan yutulan kan, mide ülseri ve hemoroitten gelen kanlar yanlış pozitif sonuçlara yol açabilir. Ancak yapılacak ek tetkiklerle bu kanların kolon veya rektumdan değilde vücudun başka bir yerden geldiği anlaşılabilir.
Alıntı Merkezi:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Benzer Konular:
http://www.definemekani.com/forum/konular/definecinin-sağlığı-pankreas.16480/
http://www.definemekani.com/forum/konular/kansızlık-anemi.15942/
http://www.definemekani.com/forum/konular/fındık.15522/
c.c. razı olsun
