Tümülüs (Höyük) Nedir?

TÜMÜLÜS (Höyük)

Definecinin süslü rüyasi Tümülüsler zannedildigi içi çil çil altinlarla dolu degildir. Bu tip mezarlarda ölen insanin hayatta iken sahip oldugu bir çok
esya yer alir, kiminde az kiminde çok olabilmektedir. Kadin olan Tümülüslerde taki agirlikta, erkek olan Tümülüs de ise savas araç ve malzemesi agirliktadir. Tümülüsler "SIT" alani içine alinmis,kazilmasi yasalarimiza göre yasaktir. Aslinda kazilmasi zor ve riskli yapilardir. Bilgi edinmek amaciyla Tümülüs yapilarindan bahsedelim.


TÜMÜLÜS: Toplum içinde yasamis idareci din adami ve bunlarin
ailelerine ait mezarlardir. Inançlarina göre ölenin esyalari ile birlikte gömüldükleri için soygunlara karsi bu yapiyi insa etme geregi duyulmustur.Yüzlerce insanin aylarca çalismasi sonucu olusturulan bu anit mezarlar, soygunu önlemek amaciyla bir çok katmanlardan
olusur,standart bir yapiya sahip degildirler, insa edilen arazi yapisina göre degisiklik gösteririler, bir veya birden çok mezar odalari yer almaktadir. Birden çok mezar odasi olan Tümülüslerde giris tünelleri yer alir.aileye ait ölen ceset bu tüneller kullanilarak mezar odasina ulastirilmistir. Yine bu tünellerin girisleri Tümülüs tepeciginin içinde yer alir soygunlara karsi yine gereken tedbir alinmistir. Hiristiyan dünyasina ait Tümülüs tünel kapilari tümülüsün bati yönlerine bakan cephelerinden yer alir, dogu cephesi de önemlidir. Tümlüsler Anadolu piramitleridir. Anit ve kutsal mezarlardir, rastgele "Yasak Kelime" yaparak yok olmalarina neden olmayalim, sonuçta bu topraklar üstünde yasayacak olan neslimidir. Tarihi dokuyu yok etmeyelim.


KAYA MEZARLARI (Kral Mezarlari) :Definecilerin kral mezarlari dedikleri bir birinden güzel yapilarla bezenmis muhtesem göz kamastirici sanat eserleridir. Ne var ki define bulma tamahkarligi bu yapilarin bir çogunu yok etmistir. Kaya mezarlari, kayalarin fiziki yapilari uygun olan yerlere kaya oyularak magara seklinde yapilmistir,iç ve dis cepheleri bir çok figürlerle süslenmis olanlari da vardir. Kaya mezarlari Tümülüs mezarlarindan oldugu gibi toplumun içinde statüsü birinci derecede olan sahis ve aileleri için yapýlýrdý. Kutsal anitsal mekanlardir. Kaya mezarlari çogu kez, aileler için yapýlýrdý.Ailede ölenlerin cesetlerini mezar odasina koymak için giris birakilirdi, bu tür odalarin girisleri basamakli,kabartma süslemeler yer almaktadir. bunlarin üstüne küçük toprak yigini olusturulurdu (tümsek). Bir çok kaya mezarlarinin dis cephelerine, ölen kisi yada ailesi hakkinda tarihi ve kutsandiklarina dair bilgiler yer almaktadir, mezar odalarina Tümülüs yapilarindan oldugu gibi, cesetler tas yada agaç lahitler içinde, altin,gümüs degerli taslar, süslü giysileri, metal yada topraktan yapilmis esyalar,fayans kaplar yada heykeller, gibi bir çok esya bulunabilmektedir. Yine bu kaya mezarlari da "SIT" alani içindedirler, "Yasak Kelime" yapilmasi yasaktir.


Anadolu cografyasinda yasamis medeniyetlerde ölü gömme yöntemleri, Islam gelenegi disinda tüm gelenekler ufak ayrintilarla ayrilmaktadir. Genel mantik hep ayni olmustur. Osmanli mezarligina ugrayin, mezarda
yatanin erkek mi?Bayan mi? Rütbesi ve derecesi ne ise mezar tasina baktiginizda anlarsiniz.Bir çok statüsü yüksek olanlarin türbe denilen bir görkemli yapi içine insa edilmekte idi, bu türbe gelenegi Anadolu da daha önce yasamis medeniyetlere ait bir gelenektir.Aralarindaki tek fark Eski Medeniyetler bu tip mezarlari koruma amaci ile yaparlardir.Çünkü ölü ile birlikte, ölünün yasanti boyu kullandigi muhtelif esyalari ve degerli metallerle birlikte gömülürdü. Eski medeniyetlere ait mezarlar insa edilirken,yanlarina mezar hakkinda bilgi veren sembol yada yazili metinler yer alirdi, bu sembol yada yazi metinleri kayaya islenirdi. Metinlerin çogu mezarin soyulmamsi için dini bir uyari niteligini tasir.
Hiristiyan dünyasinda 1. statüye ait biri öldügünden, bölgeye
hakim bir tepe üstüne, önce ana kaya içine mezar ve ölünün esyalarinin konulmasi için odalar yapilirdi, sayet bu mezar aile tipi olacaksa ayrica tünel de insa edilirdi. Tünelin girisi bati yönlerinden yer alir,ayni yigma içinde kalir ancak farkli taslarla kapatilirdi, ceset ve esyalari mezar odalarina birakildiktan sonra günlerce çalisilarak yigma bir tepe olusturulurdu. Bu yigma mezari soygunlara karsi koruyacaktir. Ölü elbiseleri ile birlikte agiz üstü basi batida ayaklari dogu da olacak bir sekilde gömülür. Bu gömme sekli bizlere bir çok ip ucu vermektedir, Definecilerin isaretlere yaklasimlari hep bati yönünde olmalidir.