XIX. yüzyıl başlarında batı ülkelerinde endüstri ve teknolojinin gelişmesine paralel olarak halkın ekonomik düzeyi yükselmiş, buna bağlı olarak Anadolu gibi zengin tarihi ve arkeolojik kültür varlıklarına sahip olan ülkelerin kültürel varlıklarının yurtdışına kaçırılması hızlanmıştır. Bugün dünyanın pek çok ülkesindeki müze, özel müze ve koleksiyonda Anadolu kökenli eserler bulunmaktadır. Ülkemizde kültür varlığı kaçakçılığını önlemek için gerekli çalışmalar Genel Müdürlüğümüzce ilgili diğer Bakanlıklarla işbirliği içinde sürdürülmektedir.
ABD
KUMLUCA ESERLERİ
Dumbarton Oaks Müzesi, Antalya Kumluca’daki Kiliseden 1963 yılında gitmiş, dini amaçlı gümüş kaplar, bir kısmı Antalya Müzesinde.
HERAKLES HEYKELİ
1990 yılında Newyork’taki Metropolitan Müzesinde sergilenirken fark edilen ve mülkiyetinin yarısının Leon LEVY-Shelby WHITE çiftinde diğer yarısının ise Boston Güzel Sanatlar Müzesinde olduğu öğrenilen Herekles heykelinin alt yarısının bir kısmı 1980’de Antalya İli Perge Antik Kenti Kazılarında ortaya çıkarılmıştır. Mülkiyeti tamamen Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ne geçen eserin iade çalışmaları sürmektedir.
J.Paul GETTY MUSEUM
Bakanlığımızca yürütülen araştırmalar neticesinde Amerika’da bulunan J. Paul Getty Müzesi’nde ülkemiz kökenli birtakım tarihi eserlerin bulunduğu saptanmıştır. 27.09.2007 tarihinde J. Paul Getty Müzesi Direktörü Dr. Michael BRAND ve Danışmanı Av. Luis Lİ ile J. Paul Getty Müzesi’nde bulunan ülkemiz kökenli eserlerin iadesi ile ilgili olarak gerçekleştirilen toplantıda adı geçen müzedeki eserlerimiz ve iade işlemlerine ilişkin genel bir değerlendirme yapılmış, bu kapsamda çalışma ve görüşmelerin devam etmesi konusunda görüş birliğine varılmıştır.
LYDİA ESERLERİ
http://www.edgarlowen adresli bir internet sitesinde (ABD’de) açık artırma yolu ile ülkemiz kökenli 16 adet Grekçe yazıtlı mezar ve adak stelinin satılmakta olduğunun Prof. Dr. Hasan MALAY tarafından hazırlanan raporda bildirilmesi üzerine söz konusu stellerin ülkemize iadesi ile ilgili çalışmalar İçişleri, Dışişleri ve Adalet Bakanlıkları nezdinde koordineli olarak başlatılmış olup, son olarak İçişleri Bakanlığı’ndan alınan 04.12.2007 tarihli yazıda konunun ABD İnterpolü’ne iletildiği ve cevap beklendiği bildirilmiştir.
Söz konusu eserlerin ülkemize iadesine ilişkin çalışmalar devam etmektedir.
BOĞAZKÖY SFENKSİ
Berlin Devlet Müzesi, 1917 yılında onarım için gitmiş, iadesi için 1970 UNESCO Sözleşmesi, Kültürel Malların İadesi Komitesi'nin gündemine alınmıştır.
BERGAMA-ZEUS SUNAĞI
Berlin, Pergamon Museum'a 1868-1878 yıllarında gitmiştir
APHRODİSİAS-İHTİYAR BALIKÇI HEYKELİ
Gövdesi Berlin, Pergamon Museum’da, 1904 yılında gitmiş, baş kısmı bizde bulunmaktadır.
KONYA-BEYHEKİM CAMİİ MİHRABI
Berlin, Pergamon Museum, 1907 yılında gitmiştir.
HACI İBRAHİM VELİ TÜRBESİ SANDUKASI
Berlin, Doğu Asya ve İslam Sanatları Müzesi, 1906 yılında gitmiştir.
TROYA ESERLERİ
Berlin, 1871-1890 yıllarında 480 civarında ziynet eşyası
__________________
DANİMARKA
DİYARBAKIR MÜZESİ SFENKS FİGÜRİNİ
1979 yılında gitmiş.
AKŞEHİR SEYDİ MAHMUT HAYRANİ TÜRBESİ'NE AİT SANDUKA
1976 yılında gitmiş.
CİZRE ULU CAMİİ KAPI TOKMAĞI
1969 yılında gitmiş.
İSTANBUL NURUOSMANİYE KÜTÜPHANESİNE AİT KUR'AN SAYFALARI
Çalınan Kur’an yapraklarından iki adedinin 1997 yılında Danimarka’da "David’s Samling" koleksiyonunda bulunduğu tespit edilmiştir.
İtalya
İTALYA
INTERPOL iTALYA TARAFINDAN ELE GEÇİRİLEN YAZIT
1997 yılında İtalya’da ele geçmiş ülkemize iadesinin için açılan sağlanması davaya bir avukatla anlaşmak suretiyle taraf olunmuştur, dava henüz sonuçlanmamıştır.
Rusya Federasyonu
RUSYA FEDERASYONU
TROYA ESERLERİ
1990 yılında Moskova - Pushkin ve St.Petersburg -Hermitage Müzelerinde olduğu öğrenilmiştir. ziynet eşyası, troya tipi kaplar v.b.
KUYU KAPLİN ÜZERİNDE FİYATA DAHİL 135.000- EURO TAM FATURA + KDV ( PAZARLIK PAYI VARDIR )
Fransa
FRANSA
II.SELİM TÜRBESİ’NE AİT ÇİNİ PANO
Ayasofya Cami Haziresi’ndeki Sultan II. Selim Türbesi’nin girişinden 20. yy’ın başında çalınan ve halen Fransa, Louvre Müzesi’nde bulunan çini panonun iadesi ile ilgili çalışmalar Dışişleri Bakanlığı nezdinde sürdürülmekte olup konu ile ilgili olarak dava aşamasına gelinmiştir.
İngiltere
İNGİLTERE
ÇALINTI KUR'AN-I KERİM SAYFALARI
İstanbul İli, Süleymaniye Kütüphanesi’ne bağlı olarak hizmet vermekte olan Nur-u Osmaniye Kütüphanesi’nde bulunan Kur’an-ı Kerim’in incelenmesi sonucu, toplam 62 yaprağının eksik olduğu 1990 yılında anlaşılmıştır. Christie’s Müzayede Evi, açık arttırmaya konmak üzere yapılan incelemede, bir adet Kur’an sayfasının kayıp sayfalardan olduğu anlaşılmış ve gerekli işlemler yapılarak iade talebinde bulunulmuştur.
SIRBİSTAN
SIRBİSTAN VE KARADAĞ'IN BATROVCİ SINIR KAPISINDA ELE GEÇİRİLEN ANADOLU KÖKENLİ ESERLER
2004 tarihinde Sırbistan Batrovci Sınır Kapısı'nda ele geçirilen eserlerin çoğunluğunun Anadolu kökenli olduğunun belirlenmesi üzerine, konunun iki ülke uzmanlarının bir araya gelerek, yapacakları araştırmalar sonucunda çözüme ulaştırılması istenmiştir.
Bulgaristan
BULGARİSTANMALKO – TIRNOVA SINIR KAPISINDA ELE GEÇİRİLEN ESERLER
2005 tarihinde ele geçirilen eserlerin ülkemiz kökenli olduklarının belirlenmesi üzerine, eserlerin iadesi çalışmalarına başlanmıştır.
KAPTAN ANDEREEVO GÜMRÜK KAPISINDA ELE GEÇİRİLEN ESERLER
Türkiye’den Almanya'ya kaçırılmaya çalışılırken ele geçirilen eserlerle ilgili haberler üzerine, konu ile ilgili gerekli incelemeler başlatılmıştır.
Ukrayna
UKRAYNA
UKRAYNA'DA ELE GEÇEN AMFORALAR
2002 yılında Türkiye'den Ukrayna'ya gelen bir geminin kaptan kabininde gerçekleştirilen gümrük denetiminde gümrüğe beyan edilmemiş Kırım Arkeoloji Enstitüsü tarafından M.S. I. ve IV. yüzyıla tarihlenen 4 adet amphora ile 7 adet amphora parçasının ele geçirildiği bildirilmiştir. Ukrayna'da el konulan eserlerin iadesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.
ABD
KUMLUCA ESERLERİ
Dumbarton Oaks Müzesi, Antalya Kumluca’daki Kiliseden 1963 yılında gitmiş, dini amaçlı gümüş kaplar, bir kısmı Antalya Müzesinde.
HERAKLES HEYKELİ
1990 yılında Newyork’taki Metropolitan Müzesinde sergilenirken fark edilen ve mülkiyetinin yarısının Leon LEVY-Shelby WHITE çiftinde diğer yarısının ise Boston Güzel Sanatlar Müzesinde olduğu öğrenilen Herekles heykelinin alt yarısının bir kısmı 1980’de Antalya İli Perge Antik Kenti Kazılarında ortaya çıkarılmıştır. Mülkiyeti tamamen Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ne geçen eserin iade çalışmaları sürmektedir.
J.Paul GETTY MUSEUM
Bakanlığımızca yürütülen araştırmalar neticesinde Amerika’da bulunan J. Paul Getty Müzesi’nde ülkemiz kökenli birtakım tarihi eserlerin bulunduğu saptanmıştır. 27.09.2007 tarihinde J. Paul Getty Müzesi Direktörü Dr. Michael BRAND ve Danışmanı Av. Luis Lİ ile J. Paul Getty Müzesi’nde bulunan ülkemiz kökenli eserlerin iadesi ile ilgili olarak gerçekleştirilen toplantıda adı geçen müzedeki eserlerimiz ve iade işlemlerine ilişkin genel bir değerlendirme yapılmış, bu kapsamda çalışma ve görüşmelerin devam etmesi konusunda görüş birliğine varılmıştır.
LYDİA ESERLERİ
http://www.edgarlowen adresli bir internet sitesinde (ABD’de) açık artırma yolu ile ülkemiz kökenli 16 adet Grekçe yazıtlı mezar ve adak stelinin satılmakta olduğunun Prof. Dr. Hasan MALAY tarafından hazırlanan raporda bildirilmesi üzerine söz konusu stellerin ülkemize iadesi ile ilgili çalışmalar İçişleri, Dışişleri ve Adalet Bakanlıkları nezdinde koordineli olarak başlatılmış olup, son olarak İçişleri Bakanlığı’ndan alınan 04.12.2007 tarihli yazıda konunun ABD İnterpolü’ne iletildiği ve cevap beklendiği bildirilmiştir.
Söz konusu eserlerin ülkemize iadesine ilişkin çalışmalar devam etmektedir.
BOĞAZKÖY SFENKSİ
Berlin Devlet Müzesi, 1917 yılında onarım için gitmiş, iadesi için 1970 UNESCO Sözleşmesi, Kültürel Malların İadesi Komitesi'nin gündemine alınmıştır.
BERGAMA-ZEUS SUNAĞI
Berlin, Pergamon Museum'a 1868-1878 yıllarında gitmiştir
APHRODİSİAS-İHTİYAR BALIKÇI HEYKELİ
Gövdesi Berlin, Pergamon Museum’da, 1904 yılında gitmiş, baş kısmı bizde bulunmaktadır.
KONYA-BEYHEKİM CAMİİ MİHRABI
Berlin, Pergamon Museum, 1907 yılında gitmiştir.
HACI İBRAHİM VELİ TÜRBESİ SANDUKASI
Berlin, Doğu Asya ve İslam Sanatları Müzesi, 1906 yılında gitmiştir.
TROYA ESERLERİ
Berlin, 1871-1890 yıllarında 480 civarında ziynet eşyası
__________________
DANİMARKA
DİYARBAKIR MÜZESİ SFENKS FİGÜRİNİ
1979 yılında gitmiş.
AKŞEHİR SEYDİ MAHMUT HAYRANİ TÜRBESİ'NE AİT SANDUKA
1976 yılında gitmiş.
CİZRE ULU CAMİİ KAPI TOKMAĞI
1969 yılında gitmiş.
İSTANBUL NURUOSMANİYE KÜTÜPHANESİNE AİT KUR'AN SAYFALARI
Çalınan Kur’an yapraklarından iki adedinin 1997 yılında Danimarka’da "David’s Samling" koleksiyonunda bulunduğu tespit edilmiştir.
İtalya
İTALYA
INTERPOL iTALYA TARAFINDAN ELE GEÇİRİLEN YAZIT
1997 yılında İtalya’da ele geçmiş ülkemize iadesinin için açılan sağlanması davaya bir avukatla anlaşmak suretiyle taraf olunmuştur, dava henüz sonuçlanmamıştır.
Rusya Federasyonu
RUSYA FEDERASYONU
TROYA ESERLERİ
1990 yılında Moskova - Pushkin ve St.Petersburg -Hermitage Müzelerinde olduğu öğrenilmiştir. ziynet eşyası, troya tipi kaplar v.b.
KUYU KAPLİN ÜZERİNDE FİYATA DAHİL 135.000- EURO TAM FATURA + KDV ( PAZARLIK PAYI VARDIR )
Fransa
FRANSA
II.SELİM TÜRBESİ’NE AİT ÇİNİ PANO
Ayasofya Cami Haziresi’ndeki Sultan II. Selim Türbesi’nin girişinden 20. yy’ın başında çalınan ve halen Fransa, Louvre Müzesi’nde bulunan çini panonun iadesi ile ilgili çalışmalar Dışişleri Bakanlığı nezdinde sürdürülmekte olup konu ile ilgili olarak dava aşamasına gelinmiştir.
İngiltere
İNGİLTERE
ÇALINTI KUR'AN-I KERİM SAYFALARI
İstanbul İli, Süleymaniye Kütüphanesi’ne bağlı olarak hizmet vermekte olan Nur-u Osmaniye Kütüphanesi’nde bulunan Kur’an-ı Kerim’in incelenmesi sonucu, toplam 62 yaprağının eksik olduğu 1990 yılında anlaşılmıştır. Christie’s Müzayede Evi, açık arttırmaya konmak üzere yapılan incelemede, bir adet Kur’an sayfasının kayıp sayfalardan olduğu anlaşılmış ve gerekli işlemler yapılarak iade talebinde bulunulmuştur.
SIRBİSTAN
SIRBİSTAN VE KARADAĞ'IN BATROVCİ SINIR KAPISINDA ELE GEÇİRİLEN ANADOLU KÖKENLİ ESERLER
2004 tarihinde Sırbistan Batrovci Sınır Kapısı'nda ele geçirilen eserlerin çoğunluğunun Anadolu kökenli olduğunun belirlenmesi üzerine, konunun iki ülke uzmanlarının bir araya gelerek, yapacakları araştırmalar sonucunda çözüme ulaştırılması istenmiştir.
Bulgaristan
BULGARİSTANMALKO – TIRNOVA SINIR KAPISINDA ELE GEÇİRİLEN ESERLER
2005 tarihinde ele geçirilen eserlerin ülkemiz kökenli olduklarının belirlenmesi üzerine, eserlerin iadesi çalışmalarına başlanmıştır.
KAPTAN ANDEREEVO GÜMRÜK KAPISINDA ELE GEÇİRİLEN ESERLER
Türkiye’den Almanya'ya kaçırılmaya çalışılırken ele geçirilen eserlerle ilgili haberler üzerine, konu ile ilgili gerekli incelemeler başlatılmıştır.
Ukrayna
UKRAYNA
UKRAYNA'DA ELE GEÇEN AMFORALAR
2002 yılında Türkiye'den Ukrayna'ya gelen bir geminin kaptan kabininde gerçekleştirilen gümrük denetiminde gümrüğe beyan edilmemiş Kırım Arkeoloji Enstitüsü tarafından M.S. I. ve IV. yüzyıla tarihlenen 4 adet amphora ile 7 adet amphora parçasının ele geçirildiği bildirilmiştir. Ukrayna'da el konulan eserlerin iadesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.