- Katılım
- 27 Ağustos 2012
- Mesajlar
- 8,795
- Beğeni
- 11,115
- Puanları
- 113
ÇUKUR CANBAZ CANBAZKAYA
Cambazkaya Vadisi : Adını bir ip cambazının (akrobat) Sakarya Nehrine geçit veren vadinin iki yakasındaki karşılıklı bulunan sarp kayalıklar arasına bağladığı ip ile vadiyi bir uçtan bir uca geçmesinden alır. Cambaz kayalar arasına çektiği bu iple yalnız Sakarya nehrini değil aynı zamanda İstanbul - Ankara demiryolunu ve bugünkü Eskişehir karayolunu da geçmiştir. Cambazkaya , Pamukova ilçesinin en büyük iki vadisinden biri olup , Sakarya nehrinin Pamukova ovasına döküldüğü Mekece ile Osmaneli arasındaki sarp ve dik kayalıklarla çevrili bir boğazdır.
Geyve Boğazı : İlçe topraklarını sulayan Sakarya nehrini Adapazarı ovasına bağlayan, İstanbul Ankara demiryolunun geçebildiği tek geçit. Etrafı dik yamaçlar ve yeşil dağlarla kaplı turistik gayeli villaların yapılmaya başlandığı boğazıdır.
Bendderesi Vadisi : Samanlı dağları eteklerindeki Bulancak ve Patlak isimli dereler ile Papaz suyuna karışan Ercek deresinin Mekece'nin kuzeyindeki vadisine verilen isimdir. Bend deresinin halk dilindeki adı "Pent deresidir".
Sular Deresi Vadisi : Yayla adıyla anılan platonun ve kışları çoğalan Güneyyaka deresinin suyunu taşır. Pamukova Bakacak köyü sınırlarından başlayarak Mesruriye (Gonca), Sultaniye (Gelinkondu) köylerini aşarak Suadiye (Çepni) ye kadar uzanan vadi. Karanlıkdere Vadisi : İnönü yaylasının sularını taşıyan çok sık ve gür kayın, köknar ve gürgen ormanlarıyla kaplı olduğu için Karanlıkdere ismini alan vadidir. Bu vadiden başka Eskiyayla dağlarından çıkan suları Adapazarı ovasına akıtan Gümüşdere, Akçay ile sularını"Ana hendeğe akıtan, Karandere, Paşa deresi, Moru deresi ve Turgutlu deresi gibi vadiler vardır.
Pamukova’nın ilk yeri; bugünkü ilçe merkezinin üç kilometre batısında Oruçlu ve Üçevler köylerinin güneyinde, bugün tarla olarak kullanılan Altıntaş mevkii ve halk tarafından kasaba diye isimlendirilen yerdir. Pamukova’nın ilk adı Kasaba-i Atik’dir. Kasaba-i Atik halkı yerlilerinin, ilçe merkezine hangi tarihte ve niçin taşındıkları kesin olarak bilinmemektedir.Paşalar Köyünden Kambur Eyüp 'ün dedelerinden dinlediklerine göre bir defada kırk düğün olan Altıntaş'a yılanların musallat olması neticesinde halk korkarak Altıntaş'ı terk etmişler şeklindedir. Ancak ilk taşındıkları yerin Elperek Mahallesi olduğu, taşındıkları bu yere "Yeni Köy" ismini verdikleri kesindir. Elperek Camii avlusundaki mezar taşının üzerinde yazılı tarihten anlaşıldığına göre MS.1200 Yıllarında bu civar yerleşim merkezi olarak kullanılmıştır. 20 Ocak 1993 Tarihinde elektrik kontağı sonucu yanan bugün yerine yenisi yapılan Elperek Camii civarına taşınan insanlar camii inşaatı için kestikleri kerpiçleri sıraya dizilip elden ele taşıyarak (elbirlik) camii inşaat alanına getirerek camii inşa etmişlerdir. Kasabanın büyüyerek gelişmesi neticesinde yerleşim merkezinin adı Akhisar olarak değişmiştir. Yeni köy adının Akhisar oluşundan sonra Elbirliğin Arapça da, elperek manasına gelmesinden ve Elperek Camii'ne "elbirlik "kerpiç taşınması hadisesinden dolayı, camii çevresindeki mahalleye Elperek Mahallesi adı verilmiştir.
Karacasu (Erikli) :Derin bir vadi görünümündeki Güney yaka deresi ile İnönü yaylasının arasında kalan düz alandaki 240 dönüm, dört yanı çam, kayın ve köknarlarla kaplı alandır.
Sakarya Nehri : İlçenin en önemli akarsuyu olan Sakarya nehrinin en yüksek debisi 1162m3/ saniye, en düşük debisi 6 m3/saniye yıllık ortalama debisi ise 134 m3/ saniyedir. Toplam uzunluğu 824 Km olan Sakarya nehrinin, 25 Km si ilçe sınırlarının güneyinden, menderesler çizerek geçer. Bol ve bereketli suyunun bir kısmını ilçe topraklarındaki tarım alanlarına bırakarak, Geyve boğazından geçer ve Karadeniz'e dökülür. Nehrin kış aylarında debisi yükselir. Üzerinden Çardak köyü köprüsü, Mekece köprüsü ve ilki Bizanslılar devrinde yapılmış, ikincisi 1495 yılında Sultan 2.Beyazıt tarafından yaptırılmış, son olarak 1949 yılında tadilatı yapılmış Alifuatpaşa köprüsü ile geçit sağlanır.
Papaz Deresi : İlçenin Sakarya nehrinden sonra ikinci büyük akarsuyudur. Üzerinde 4 adet su değirmeni bulunur. Samanlı dağlarının güneyindeki Karaali sırtının altındaki Patlak ve Bulancak denilen mevkilerden ve Oğulpaşa - Adliye sınırlarındaki Ercek adlı dere ile İkisu ve Deveboynu derelerinin birleşmesinden meydana gelir. Papaz deresinin yaylada kalan bölümünün halk dilindeki adı"Değirmen deresi" dir. Papaz deresi yayla köylerine fazlaca bir ekonomik katkı yapmadan 12 Km yol kat ederek Çerkeşli gölüne ve Sakarya nehrine dökülür. Ancak papaz deresi üzerinde kurulan iki adet alabalık üretim istasyonu sayesinde dere mesire yeri haline gelmiştir.
Güneyyaka Deresi : Asiye pınarı ve Kapaklı deresi sularının birleşmesinden meydana gelen deredir. Üzerinde kurulu bugün kullanılmayan bir su değirmeninden sonra, Katırözü (Çilekli) köyü topraklarında, Kırcacık suyu ile birleşerek, Kirazlı dere ismini alan dere Sular deresine karışarak Sapanca gölüne dökülür.
Karandere : Eskiyayla ormanlarından kaynayan, bir taşlık değirmeni döndürecek kadar bol suyu olan Ana Hendek'e dökülen dere. Sıcak ve kurak geçen bazı yaz mevsimlerinde suyu Pamukova'ya kadar gelmeden kurur. Üzerindeki şelaleye halk tarafından "Şorlak" denir.
Paşa Deresi : Eskiyayla köyünün güneyinden doğar. Paşalar köyünden adını alır. Paşa deresi Ağaççılar, Kadıköy, Paşalar ve Karapınar köylerinden gelen bir kaç kolla beslenir. Pamukova'nın batısından geçerek Ana Hendek'e dökülür.
Turgutlu Deresi (Değirmendere) : Kazımiye köyü dolaylarındaki Kuzyaka deresi, Çukurtarla deresi, Sulu dere ve Karain adlı mağara civarından çıkan Kocataş derelerinin birleşmesinden meydana gelir. Üzerinde yapılmış bir göletcik vardır. Bazı yerlerde Gökgöz köyünede yaklaşarak Turgutlu (Dana) köyünün içerisinden geçerek Ana hendeğe dökülür.
Diğerleri : Yukarıdaki dere ve akarsulardan başka ilçe sınırları içerisinde, Moru deresi, Hacıömer deresi, Çanakpınar deresi, Soğuksu deresi, Mahzen deresi,Dorukbağ deresi, Çemberci deresi, Karanlıkdere, Aylı dere, Kırcacık deresi, Sarısu deresi, Kirazlı dere, Kavak deresi, Latif dere, Adaburun deresi, Kızılcık deresi, Piroğlu deresi, Kestaneli dere, Kumarlı dere, Torbalı dere, Düzmeşe deresi; Saya deresi, Cin deresi, Koyunalanı deresi, Çakırahmet deresi, Fındıcak deresi, Kestaneli dere, Asmalı dere, Tahtaköprü deresi, gibi kışları bol suyu olan yazları suları kuruyan dereler mevcuttur.
Yukarıda sayılan derelerden başka ilçe topraklarından çıkarak, Sakarya nehrine dökülen, Akçay ve Gümüşdere ile İzmit körfezi ne dökülen Karanlık dere ve Sular deresi gibi dereler vardır Mühürlü Pınar Suyu : Pamukova ilçe merkezinin içme ve kullanma suyu ihtiyacını uzun yıllar karşılayan, ancak bugün nüfusun artması ile ilçenin çayırından çıkarılan artezyen suyuna karıştırılarak kullanılan sudur. Sertlik derecesi düşük olan bu su İstanbul'un suyunun yetmediği yıllarda (1994) memba suyu olarak İstanbul ve ilçelerinde satılmıştır. Membasının kaynağından ilçeye döşenen ishale hattı borularının küçük olması nedeniyle boşa akan suyun getirilmesi için çalışmalar tamamlanmış 1996 yılında ilçe halkı tarafından kullanılmaya başlanmıştır.
Bayram Suyu : Eski Karapınar köyünde bir bayram sabahı kaynamaya başladığı için bayram suyu ismi verilen şifalı su. Periyodik kaynak olduğundan yedi yıl akar, bir yıl kesilir ve tekrar akmaya başlar. Bu suyun en önemli özelliği böbrek taşlarını düşürmesi ve kireç (köveke) sökmesidir.
Göbetler Suyu : Bakacak köyünün güneyinde Paşalar köyü yolu üzerindeki şifalı su ve batak. Buradan kaynayan suyun ve batağının mayasıl (egzama) ile çeşitli deri hastalıklarının tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. (UYUZ PINARI...
):::
Cambazkaya Vadisi : Adını bir ip cambazının (akrobat) Sakarya Nehrine geçit veren vadinin iki yakasındaki karşılıklı bulunan sarp kayalıklar arasına bağladığı ip ile vadiyi bir uçtan bir uca geçmesinden alır. Cambaz kayalar arasına çektiği bu iple yalnız Sakarya nehrini değil aynı zamanda İstanbul - Ankara demiryolunu ve bugünkü Eskişehir karayolunu da geçmiştir. Cambazkaya , Pamukova ilçesinin en büyük iki vadisinden biri olup , Sakarya nehrinin Pamukova ovasına döküldüğü Mekece ile Osmaneli arasındaki sarp ve dik kayalıklarla çevrili bir boğazdır.
Bendderesi Vadisi : Samanlı dağları eteklerindeki Bulancak ve Patlak isimli dereler ile Papaz suyuna karışan Ercek deresinin Mekece'nin kuzeyindeki vadisine verilen isimdir. Bend deresinin halk dilindeki adı "Pent deresidir".
Sular Deresi Vadisi : Yayla adıyla anılan platonun ve kışları çoğalan Güneyyaka deresinin suyunu taşır. Pamukova Bakacak köyü sınırlarından başlayarak Mesruriye (Gonca), Sultaniye (Gelinkondu) köylerini aşarak Suadiye (Çepni) ye kadar uzanan vadi. Karanlıkdere Vadisi : İnönü yaylasının sularını taşıyan çok sık ve gür kayın, köknar ve gürgen ormanlarıyla kaplı olduğu için Karanlıkdere ismini alan vadidir. Bu vadiden başka Eskiyayla dağlarından çıkan suları Adapazarı ovasına akıtan Gümüşdere, Akçay ile sularını"Ana hendeğe akıtan, Karandere, Paşa deresi, Moru deresi ve Turgutlu deresi gibi vadiler vardır.
Pamukova’nın ilk yeri; bugünkü ilçe merkezinin üç kilometre batısında Oruçlu ve Üçevler köylerinin güneyinde, bugün tarla olarak kullanılan Altıntaş mevkii ve halk tarafından kasaba diye isimlendirilen yerdir. Pamukova’nın ilk adı Kasaba-i Atik’dir. Kasaba-i Atik halkı yerlilerinin, ilçe merkezine hangi tarihte ve niçin taşındıkları kesin olarak bilinmemektedir.Paşalar Köyünden Kambur Eyüp 'ün dedelerinden dinlediklerine göre bir defada kırk düğün olan Altıntaş'a yılanların musallat olması neticesinde halk korkarak Altıntaş'ı terk etmişler şeklindedir. Ancak ilk taşındıkları yerin Elperek Mahallesi olduğu, taşındıkları bu yere "Yeni Köy" ismini verdikleri kesindir. Elperek Camii avlusundaki mezar taşının üzerinde yazılı tarihten anlaşıldığına göre MS.1200 Yıllarında bu civar yerleşim merkezi olarak kullanılmıştır. 20 Ocak 1993 Tarihinde elektrik kontağı sonucu yanan bugün yerine yenisi yapılan Elperek Camii civarına taşınan insanlar camii inşaatı için kestikleri kerpiçleri sıraya dizilip elden ele taşıyarak (elbirlik) camii inşaat alanına getirerek camii inşa etmişlerdir. Kasabanın büyüyerek gelişmesi neticesinde yerleşim merkezinin adı Akhisar olarak değişmiştir. Yeni köy adının Akhisar oluşundan sonra Elbirliğin Arapça da, elperek manasına gelmesinden ve Elperek Camii'ne "elbirlik "kerpiç taşınması hadisesinden dolayı, camii çevresindeki mahalleye Elperek Mahallesi adı verilmiştir.
Karacasu (Erikli) :Derin bir vadi görünümündeki Güney yaka deresi ile İnönü yaylasının arasında kalan düz alandaki 240 dönüm, dört yanı çam, kayın ve köknarlarla kaplı alandır.
Sakarya Nehri : İlçenin en önemli akarsuyu olan Sakarya nehrinin en yüksek debisi 1162m3/ saniye, en düşük debisi 6 m3/saniye yıllık ortalama debisi ise 134 m3/ saniyedir. Toplam uzunluğu 824 Km olan Sakarya nehrinin, 25 Km si ilçe sınırlarının güneyinden, menderesler çizerek geçer. Bol ve bereketli suyunun bir kısmını ilçe topraklarındaki tarım alanlarına bırakarak, Geyve boğazından geçer ve Karadeniz'e dökülür. Nehrin kış aylarında debisi yükselir. Üzerinden Çardak köyü köprüsü, Mekece köprüsü ve ilki Bizanslılar devrinde yapılmış, ikincisi 1495 yılında Sultan 2.Beyazıt tarafından yaptırılmış, son olarak 1949 yılında tadilatı yapılmış Alifuatpaşa köprüsü ile geçit sağlanır.
Papaz Deresi : İlçenin Sakarya nehrinden sonra ikinci büyük akarsuyudur. Üzerinde 4 adet su değirmeni bulunur. Samanlı dağlarının güneyindeki Karaali sırtının altındaki Patlak ve Bulancak denilen mevkilerden ve Oğulpaşa - Adliye sınırlarındaki Ercek adlı dere ile İkisu ve Deveboynu derelerinin birleşmesinden meydana gelir. Papaz deresinin yaylada kalan bölümünün halk dilindeki adı"Değirmen deresi" dir. Papaz deresi yayla köylerine fazlaca bir ekonomik katkı yapmadan 12 Km yol kat ederek Çerkeşli gölüne ve Sakarya nehrine dökülür. Ancak papaz deresi üzerinde kurulan iki adet alabalık üretim istasyonu sayesinde dere mesire yeri haline gelmiştir.
Güneyyaka Deresi : Asiye pınarı ve Kapaklı deresi sularının birleşmesinden meydana gelen deredir. Üzerinde kurulu bugün kullanılmayan bir su değirmeninden sonra, Katırözü (Çilekli) köyü topraklarında, Kırcacık suyu ile birleşerek, Kirazlı dere ismini alan dere Sular deresine karışarak Sapanca gölüne dökülür.
Karandere : Eskiyayla ormanlarından kaynayan, bir taşlık değirmeni döndürecek kadar bol suyu olan Ana Hendek'e dökülen dere. Sıcak ve kurak geçen bazı yaz mevsimlerinde suyu Pamukova'ya kadar gelmeden kurur. Üzerindeki şelaleye halk tarafından "Şorlak" denir.
Paşa Deresi : Eskiyayla köyünün güneyinden doğar. Paşalar köyünden adını alır. Paşa deresi Ağaççılar, Kadıköy, Paşalar ve Karapınar köylerinden gelen bir kaç kolla beslenir. Pamukova'nın batısından geçerek Ana Hendek'e dökülür.
Turgutlu Deresi (Değirmendere) : Kazımiye köyü dolaylarındaki Kuzyaka deresi, Çukurtarla deresi, Sulu dere ve Karain adlı mağara civarından çıkan Kocataş derelerinin birleşmesinden meydana gelir. Üzerinde yapılmış bir göletcik vardır. Bazı yerlerde Gökgöz köyünede yaklaşarak Turgutlu (Dana) köyünün içerisinden geçerek Ana hendeğe dökülür.
Diğerleri : Yukarıdaki dere ve akarsulardan başka ilçe sınırları içerisinde, Moru deresi, Hacıömer deresi, Çanakpınar deresi, Soğuksu deresi, Mahzen deresi,Dorukbağ deresi, Çemberci deresi, Karanlıkdere, Aylı dere, Kırcacık deresi, Sarısu deresi, Kirazlı dere, Kavak deresi, Latif dere, Adaburun deresi, Kızılcık deresi, Piroğlu deresi, Kestaneli dere, Kumarlı dere, Torbalı dere, Düzmeşe deresi; Saya deresi, Cin deresi, Koyunalanı deresi, Çakırahmet deresi, Fındıcak deresi, Kestaneli dere, Asmalı dere, Tahtaköprü deresi, gibi kışları bol suyu olan yazları suları kuruyan dereler mevcuttur.
Yukarıda sayılan derelerden başka ilçe topraklarından çıkarak, Sakarya nehrine dökülen, Akçay ve Gümüşdere ile İzmit körfezi ne dökülen Karanlık dere ve Sular deresi gibi dereler vardır Mühürlü Pınar Suyu : Pamukova ilçe merkezinin içme ve kullanma suyu ihtiyacını uzun yıllar karşılayan, ancak bugün nüfusun artması ile ilçenin çayırından çıkarılan artezyen suyuna karıştırılarak kullanılan sudur. Sertlik derecesi düşük olan bu su İstanbul'un suyunun yetmediği yıllarda (1994) memba suyu olarak İstanbul ve ilçelerinde satılmıştır. Membasının kaynağından ilçeye döşenen ishale hattı borularının küçük olması nedeniyle boşa akan suyun getirilmesi için çalışmalar tamamlanmış 1996 yılında ilçe halkı tarafından kullanılmaya başlanmıştır.
Bayram Suyu : Eski Karapınar köyünde bir bayram sabahı kaynamaya başladığı için bayram suyu ismi verilen şifalı su. Periyodik kaynak olduğundan yedi yıl akar, bir yıl kesilir ve tekrar akmaya başlar. Bu suyun en önemli özelliği böbrek taşlarını düşürmesi ve kireç (köveke) sökmesidir.
Göbetler Suyu : Bakacak köyünün güneyinde Paşalar köyü yolu üzerindeki şifalı su ve batak. Buradan kaynayan suyun ve batağının mayasıl (egzama) ile çeşitli deri hastalıklarının tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. (UYUZ PINARI...
):::
