Klazomenai üretimi terrakotta lahitler anıtsal yapıları ve zengin bezemeleriyle 19. yüzyıldan beri dikkatleri çekmiştir. Dikdörtgen formlu, sıklıkla köşe içlerinde çıkıntısı olmayan, uzun ve kısa kenar pervazları yaklaşık eşit genişlikte, dalgalı çizgiler, meander motifi ya da İon kymationu ile basitçe bezenmiş lahitlere, Oikonomos’un kazılarından dolayı Monastirakia sınıfı adı verilmiştir. Dikdörtgen ya da daha sık olarak trapez formlu, köşe içlerinde çıkıntılarla desteklenmiş, ayak ve başucu pervazları yan kenar pervazlarına göre daha geniş tutulmuş ve zengin bir şekilde bezenmiş olan grup ise “kanonik” Klazomenai lahitleri olarak adlandırılmaktadır. Lahit pervazları önce açık renkli bir astarla boyanmıştır. Uzun kenarlar örgü motifi ile bezenmiş, örgü motifinin iki ucuna ise metoplar içine bezemeler yapılmıştır. Baş ucu pervazı sıklıkla siyah figür tekniğinde monomakhia, savaş ve mitolojik sahnelere ayrılmıştır. Klazomenai siyah figürünü andıran, ancak kullanılan malzeme gereği ayrıntıların kazıma çizgiler yerine, beyaz boyayla belirtildiği bu sahnelerde ek kırmızı renk de kullanılmıştır. Ayak ucu pervazında ise sıklıkla yaban keçisi stilindeki seramikten tanınan rezerve teknikte hayvan figürleri çizilmiştir. Bazı örneklerde lahitin tümünün rezerve ya da siyah figür tekniğiyle bezendiği görülmektedir. Ender olarak kırmızı figür tekniği de denenmiştir.
Klazomenai kazıları lahitlerle ilgili görüşlerin tekrar ele alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Yıldıztepe Nekropolis'indeki tabakalanma, Monastirakia sınıfı lahitlerin kanonik lahitlerin öncüsü olmadığını göstermektedir Dolayısıyla Monastirakia sınıfına göre yapılan ve figürlü “kanonik” lahitlerin bunlardan daha sonraya tarihlendirilmesiyle ortaya çıkan kurgu üzerine tekrar düşünülmelidir. Hem Yıldıztepe, hem de Akropolis güney yamacında yapılan kazılar yaban keçisi stilinde ve figürlü lahitlerin ressamlarının elinden çıkmış seramik örneklerini açığa çıkarmıştır. Bu da yaban keçisi stilinde bezenmiş figürlü lahitlerin, bu stilin seramik üzerinde moda olduğu dönemde yapılmaya başlandığının bir kanıtıdır.
DOMITIAS IULIANUS VE DOMITIA PHILISKA LAHDI
Perge, i.S. II. yy. Sütunlu Küçükasya Lahitleri grubundandir. Kline seklinde kapakli olan bu tip lahitlere ilk bulundugunda Sidemara tipi lahit denilmekteydi.
Kapaginda yer alan Eski Yunanca yazitta:
"C.Domitias Iulianus ve onun hayat arkadasi C. Domitia Philiska'nin lahdidir." denilmektedir. Kapagi Kline (yatak) þeklindedir. Yatak üzerinde kari ve koca uzanmis sekilde tasvir edilmistir. Erkek bir elini karisinin omuzuna koymus, diger eliyle bir rulo tutmaktadir. Bu rulo ile erkegin bilgi ve sanata verdigi önem vurgulanmaktadir. Kline dört ayakli bir yatak ve üzerinde silteden olusur. Önde iki Eros oturmaktadir. Klinenin yan taraflari geyik basli, kanatli, balik kuyruklu bir yaratik ve çift kuyruklu yunuslarla süslüdür. Arka köselerini Pan baslari süslemektedir. Lahdin arka teknesi üzerinde burmali sütunlar arasinda duran figürler yüksek kabartma olarak yapilmistir. Lahdin teknesindeki sahneler sirasiyla:
I. DAR YAN : Solda giyimli bir kadin, yaninda bir kurban bogasi; sagda elinde bir rulo tutan giyimli bir erkek, ortada ise öteki dünyayi sembolize eden bir kapi, kapinin önünde bir sunak yer alir. Sunaktan alevler yükselmektedir. Bu sahne ölü kültü ve Hades'le ilgilidir.
I. UZUN YAN : Bu yüzde solda oturan bir kadin elinde kagit rulo tutmaktadir. Ayni sekilde diger kösede elinde rulo tutan bir erkek oturmaktadir. Ortada iki kadin ve bir erkek ayakta durmaktadir. Bu yüzdeki figürlerle mezarin sahibi olan çiftin sanata, bilgelige ve bilgelere verdikleri deðer vurgulanmistir.
II. DAR YAN : Yine sütunlar arasinda elinde kagit rulo tutan giyimli iki erkek ve ortada bir kadin figürü yer almaktadir.
II. UZUN YAN : Sandalyede oturan giyimli kadin, ayakta elinde rulo tutan giyimli bir erkek, ayakta yas tutar vaziyette giyimli bir kadin, ayakta duran giyimli kadin figürü yer almaktadir.
ARIADNE LAHDİ
Perge I.S II. yy.Aksu ( Perge ) bulunmuStur. Ince gözenekli beyaz mermerden yapilmis bir lahit kapagidir. Dogal kaya seklinde islenmis kline (yatak) üzerinde Mitolojide anlatildigi gibi Ariadne uzanmis ve basini sol eline dayamis uyurken betimlenmistir. Ariadne, gögüslerini ve göbegini açikta birakan ince bir giysi giymistir. Ayaklarinda sandallari vardir. Sol koluna yilanli bir pazubant takmistir. Basinda bant vardir.
Bu lahit kapaginda Dionysos'un Ariadne ile ilk karsilasmasi mitolojideki tüm ayrintilar verilerek anlatilmistir. Minos'la Pasiphane'nin kizidir. Theseus, Girit'e Minotauros'la çarpismaya geldiginde Ariadne ona görür görmez asik olmus. Minotauros'un bulundugu 1001 dehlizli magarada kaybolmamasi için eline bir yumak iplik vermis. Canavari öldürdükten sonra Theseus'a çikis yolunu bu iplik göstermis. Sonra Theseus, Ariadne'yi kaçirarak Naksos adasina götürmüs. Ama Theseus kizi bir gece uyurken adada tek basina birakarak kaçmis. Ariadne uyandiginda adada yapayalniz ve terk edilmis oldugunu anlayinca üzüntüsünden aglayip sizlamis. Ariadne aglamaktan bitkin bir halde bir kaya üzerinde uzanmiş uyurken adaya tanri Dionysos gelmiş. Ona görür görmez vurulan ionysos, elindeki taci başina takmiş. Fakat taç, Ariadne'ye dokunur dokunmaz göklere yükselip yildiz olmuş. Daha sonra da muhteşem bir düğünle evlenmişler.
GIRLANDLI LAHİD
Perge, I.S. II. yy.Tipik örneklerden biridir. Bu tip lahitlere Pamphilia tipi lahitler de denir. Perge atölyesinin özgün bir üretimi oldugu bilinmektedir. Üzeri semerdam seklinde kapakli, köselerde Nikeler uzun yanlarda Eroslar tarafindan tasinan ve lahdin teknesini çepeçevre dolanan girlandlidir. Köselerde Nikeleri Sphenksler üzerinde durur. Uzun yanlarda Eroslar yunuslar üzerinde durmaktadir. Girlandlar tenealarla (serit) süslenmistir. Dar yüzlerde birer Medusa basi, uzun yüzlerde girlandlar arasinda ortada Medusa basi, ker iki yaninda masklar yer almaktadir. Dekoratif amaçli girlandlar arasindaki bu ögeler mezari korumak için yapilmislardir. Kapak çatiya benzetilmis, kiremit ayrintilar bile islenmistir. Yassi kiremitlerin uçlari bitki ve mask formlu çörtenler ile son bulur. Tepe ve köse akroterleri palmet seklindedir. Her iki alinlikta kalkan yer alir.
GIRLAND : Yaprak, çiçek ve meyvelerden olusan, uçlarindan asilan, tenea adi verilen seritlerle süslenmis bezemedir.
EROS : Ask tanrisi. Genellikle lahitler üzerinde kanatli, çiplak, küçük ve sevimli bir çocuk seklinde tasvir edilir.
NÝKE : Zafer tanriçasi. Kanatli ve giysili kadin seklinde tasvir edilir.
SPHENKS : Kadin yüzlü, gögüslü, aslan ayak ve kuyruklu, disi hayali yaratik. Eski Misir'dan Yunan ve Roma'ya geçmistir.
MEDUSA : Gorgorlar adi ile anilan üç kiz kardesten ölümlü olani. Saçlari yilanlarla örülü, alninda yabandomuzu disleri olan, tunç elli, altin kanatli yaratik. En önemli özelligi bakislari ile karsisindakini tasa çevirmesidir.
MASK : Maske. Eski Yunan ve Roma tiyatro oyuncularinin yüzlerine taktiklari insan, hayvan ya da hayali yaratik yüzü biçiminde nesne.
Avanos'ta Kizilirmak kenarinda bulunmustur. Kapadokya Bölgesi’nde bugüne kadar ele geçen tek lahit olmasi açisindan ilginçtir. Lahit, 1971 yilinda tesadüfen ortaya çikmis, semerdam biçimindeki kapagi kimligi tespit edilmeyen sahislarca açilmis ve içindeki buluntular ne yazikki çalinmistir. Ceset üzerinde yapilan patolojik ve paleoantropolojik arastirmalar sonucunda lahitin, saçlari kina ile boyanmis bir kadina ait oldugu anlasilmistir.
Lahit MÖ 5. yüzyil sonu, Amathus'dan, Cesnola Koleksiyonu, Metropolitan Müzesi
ANTAKYA LAHİTİ
Hatay ili. Antakya ilçesi. 2. mintika 487 parsel sayili tasinmazda yapilan bir temel hafriyati sirasinda bulunmustur.5 gün süren bir çalisma ile lahit çikartilarak müzeye getirilmistir. Sidamara tipi (sütunlu) lahit için Hatay Arkeoloji Müzesi’nde özel salon yapilmistir.Lahitin uzunlugu 2.47 m., genisligi 1.22 m.. yüksekligi 1.20 m.dir. Antakya Lahiti’nin M.S. 265-270 yillari arasinda yapildigi tahmin edilmektedir. Bu tarihlemeyi destekleyen önemli bir delil içinden çikan Roma Imparatorlarindan 2. Gordianus (M.S. 238) ile Imparator Gallienus ve karisi Salonina’nin (M.S. 253-268) altin sikkeleridir. Gallienus sikkes M.S. 260-270 yillarinda Roma’da basilmis olan, Lahtin tarihlenmesinde önemli delildir.
Klazomenai kazıları lahitlerle ilgili görüşlerin tekrar ele alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Yıldıztepe Nekropolis'indeki tabakalanma, Monastirakia sınıfı lahitlerin kanonik lahitlerin öncüsü olmadığını göstermektedir Dolayısıyla Monastirakia sınıfına göre yapılan ve figürlü “kanonik” lahitlerin bunlardan daha sonraya tarihlendirilmesiyle ortaya çıkan kurgu üzerine tekrar düşünülmelidir. Hem Yıldıztepe, hem de Akropolis güney yamacında yapılan kazılar yaban keçisi stilinde ve figürlü lahitlerin ressamlarının elinden çıkmış seramik örneklerini açığa çıkarmıştır. Bu da yaban keçisi stilinde bezenmiş figürlü lahitlerin, bu stilin seramik üzerinde moda olduğu dönemde yapılmaya başlandığının bir kanıtıdır.
DOMITIAS IULIANUS VE DOMITIA PHILISKA LAHDI
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Perge, i.S. II. yy. Sütunlu Küçükasya Lahitleri grubundandir. Kline seklinde kapakli olan bu tip lahitlere ilk bulundugunda Sidemara tipi lahit denilmekteydi.
Kapaginda yer alan Eski Yunanca yazitta:
"C.Domitias Iulianus ve onun hayat arkadasi C. Domitia Philiska'nin lahdidir." denilmektedir. Kapagi Kline (yatak) þeklindedir. Yatak üzerinde kari ve koca uzanmis sekilde tasvir edilmistir. Erkek bir elini karisinin omuzuna koymus, diger eliyle bir rulo tutmaktadir. Bu rulo ile erkegin bilgi ve sanata verdigi önem vurgulanmaktadir. Kline dört ayakli bir yatak ve üzerinde silteden olusur. Önde iki Eros oturmaktadir. Klinenin yan taraflari geyik basli, kanatli, balik kuyruklu bir yaratik ve çift kuyruklu yunuslarla süslüdür. Arka köselerini Pan baslari süslemektedir. Lahdin arka teknesi üzerinde burmali sütunlar arasinda duran figürler yüksek kabartma olarak yapilmistir. Lahdin teknesindeki sahneler sirasiyla:
I. DAR YAN : Solda giyimli bir kadin, yaninda bir kurban bogasi; sagda elinde bir rulo tutan giyimli bir erkek, ortada ise öteki dünyayi sembolize eden bir kapi, kapinin önünde bir sunak yer alir. Sunaktan alevler yükselmektedir. Bu sahne ölü kültü ve Hades'le ilgilidir.
I. UZUN YAN : Bu yüzde solda oturan bir kadin elinde kagit rulo tutmaktadir. Ayni sekilde diger kösede elinde rulo tutan bir erkek oturmaktadir. Ortada iki kadin ve bir erkek ayakta durmaktadir. Bu yüzdeki figürlerle mezarin sahibi olan çiftin sanata, bilgelige ve bilgelere verdikleri deðer vurgulanmistir.
II. DAR YAN : Yine sütunlar arasinda elinde kagit rulo tutan giyimli iki erkek ve ortada bir kadin figürü yer almaktadir.
II. UZUN YAN : Sandalyede oturan giyimli kadin, ayakta elinde rulo tutan giyimli bir erkek, ayakta yas tutar vaziyette giyimli bir kadin, ayakta duran giyimli kadin figürü yer almaktadir.
ARIADNE LAHDİ
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Perge I.S II. yy.Aksu ( Perge ) bulunmuStur. Ince gözenekli beyaz mermerden yapilmis bir lahit kapagidir. Dogal kaya seklinde islenmis kline (yatak) üzerinde Mitolojide anlatildigi gibi Ariadne uzanmis ve basini sol eline dayamis uyurken betimlenmistir. Ariadne, gögüslerini ve göbegini açikta birakan ince bir giysi giymistir. Ayaklarinda sandallari vardir. Sol koluna yilanli bir pazubant takmistir. Basinda bant vardir.
Bu lahit kapaginda Dionysos'un Ariadne ile ilk karsilasmasi mitolojideki tüm ayrintilar verilerek anlatilmistir. Minos'la Pasiphane'nin kizidir. Theseus, Girit'e Minotauros'la çarpismaya geldiginde Ariadne ona görür görmez asik olmus. Minotauros'un bulundugu 1001 dehlizli magarada kaybolmamasi için eline bir yumak iplik vermis. Canavari öldürdükten sonra Theseus'a çikis yolunu bu iplik göstermis. Sonra Theseus, Ariadne'yi kaçirarak Naksos adasina götürmüs. Ama Theseus kizi bir gece uyurken adada tek basina birakarak kaçmis. Ariadne uyandiginda adada yapayalniz ve terk edilmis oldugunu anlayinca üzüntüsünden aglayip sizlamis. Ariadne aglamaktan bitkin bir halde bir kaya üzerinde uzanmiş uyurken adaya tanri Dionysos gelmiş. Ona görür görmez vurulan ionysos, elindeki taci başina takmiş. Fakat taç, Ariadne'ye dokunur dokunmaz göklere yükselip yildiz olmuş. Daha sonra da muhteşem bir düğünle evlenmişler.
GIRLANDLI LAHİD
Perge, I.S. II. yy.Tipik örneklerden biridir. Bu tip lahitlere Pamphilia tipi lahitler de denir. Perge atölyesinin özgün bir üretimi oldugu bilinmektedir. Üzeri semerdam seklinde kapakli, köselerde Nikeler uzun yanlarda Eroslar tarafindan tasinan ve lahdin teknesini çepeçevre dolanan girlandlidir. Köselerde Nikeleri Sphenksler üzerinde durur. Uzun yanlarda Eroslar yunuslar üzerinde durmaktadir. Girlandlar tenealarla (serit) süslenmistir. Dar yüzlerde birer Medusa basi, uzun yüzlerde girlandlar arasinda ortada Medusa basi, ker iki yaninda masklar yer almaktadir. Dekoratif amaçli girlandlar arasindaki bu ögeler mezari korumak için yapilmislardir. Kapak çatiya benzetilmis, kiremit ayrintilar bile islenmistir. Yassi kiremitlerin uçlari bitki ve mask formlu çörtenler ile son bulur. Tepe ve köse akroterleri palmet seklindedir. Her iki alinlikta kalkan yer alir.
GIRLAND : Yaprak, çiçek ve meyvelerden olusan, uçlarindan asilan, tenea adi verilen seritlerle süslenmis bezemedir.
EROS : Ask tanrisi. Genellikle lahitler üzerinde kanatli, çiplak, küçük ve sevimli bir çocuk seklinde tasvir edilir.
NÝKE : Zafer tanriçasi. Kanatli ve giysili kadin seklinde tasvir edilir.
SPHENKS : Kadin yüzlü, gögüslü, aslan ayak ve kuyruklu, disi hayali yaratik. Eski Misir'dan Yunan ve Roma'ya geçmistir.
MEDUSA : Gorgorlar adi ile anilan üç kiz kardesten ölümlü olani. Saçlari yilanlarla örülü, alninda yabandomuzu disleri olan, tunç elli, altin kanatli yaratik. En önemli özelligi bakislari ile karsisindakini tasa çevirmesidir.
MASK : Maske. Eski Yunan ve Roma tiyatro oyuncularinin yüzlerine taktiklari insan, hayvan ya da hayali yaratik yüzü biçiminde nesne.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Avanos'ta Kizilirmak kenarinda bulunmustur. Kapadokya Bölgesi’nde bugüne kadar ele geçen tek lahit olmasi açisindan ilginçtir. Lahit, 1971 yilinda tesadüfen ortaya çikmis, semerdam biçimindeki kapagi kimligi tespit edilmeyen sahislarca açilmis ve içindeki buluntular ne yazikki çalinmistir. Ceset üzerinde yapilan patolojik ve paleoantropolojik arastirmalar sonucunda lahitin, saçlari kina ile boyanmis bir kadina ait oldugu anlasilmistir.
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
Lahit MÖ 5. yüzyil sonu, Amathus'dan, Cesnola Koleksiyonu, Metropolitan Müzesi
ANTAKYA LAHİTİ
Hatay ili. Antakya ilçesi. 2. mintika 487 parsel sayili tasinmazda yapilan bir temel hafriyati sirasinda bulunmustur.5 gün süren bir çalisma ile lahit çikartilarak müzeye getirilmistir. Sidamara tipi (sütunlu) lahit için Hatay Arkeoloji Müzesi’nde özel salon yapilmistir.Lahitin uzunlugu 2.47 m., genisligi 1.22 m.. yüksekligi 1.20 m.dir. Antakya Lahiti’nin M.S. 265-270 yillari arasinda yapildigi tahmin edilmektedir. Bu tarihlemeyi destekleyen önemli bir delil içinden çikan Roma Imparatorlarindan 2. Gordianus (M.S. 238) ile Imparator Gallienus ve karisi Salonina’nin (M.S. 253-268) altin sikkeleridir. Gallienus sikkes M.S. 260-270 yillarinda Roma’da basilmis olan, Lahtin tarihlenmesinde önemli delildir.