Leto ve Zeusun oğludur. Deloslu olabilir ama Yunanistanlı değil. Tanrı Apollon işlevsel açıdan birçok kimliğe sahip bir tanrıdır. En büyük kimliklerinden biri müzik tanrısı oluşudur. Müzik tanrısı olarak kullandığı enstrümanlar telli sazlar grubuna giren lyra, barbiton ve khitaradır. Lyranın bulucusu gerçekte Hermesdir. Hermesten bu aleti alıp çalmayı öğreninceye kadar müzikle ilişkisi yoktur ve hiçbir müzik aleti de kullanmamaktadır. Lyra ile başlayan müziğin tanrısı kimliği kendi buluşu olan kitharada profesyonellik kazanır. Gerçekte kitharanın kökeni Mezopotamyadır. Ur mezarlarında kitharalar ele geçirilmiştir. Kithara telli sazlar içinde en karmaşık olanıdır ve sadece erkek seslerine uyumlu olduğundan sürekli olarak profesyonel müzikle uğraşan ve yarışmalara katılan erkeklerin müzik aleti olarak karsımıza çıkar. Ender olarak da özellikle M.Ö. 4. yüzyıldan itibaren kadınların da nadiren ellerinde görülür. Tanrının bu kimliğinde birlikte olduğu müziğin esin perileri diyebileceğimiz Musalar vardır. Ancak musalar sadece lyra kullanan tanrıçalardır ve profesyonel yarışmalarda yer almazlar. Apollon yakın doğu, özellikle Mezopotamya kültürlerinden çok etkilenmiş bir tanrıdır. Kış aylarını geçirdiği Hyperboreoi mutluluklar ülkesi gerçekte Mezopotamya inancındaki Adon bahçelerinin bir benzeridir. Bu ülkede sürekli ılıman iklimin var olduğu ve güzel kokulu çiçeklerin bulunduğu cennet kavramı vardır. İlginç olan tanrı buraya her yıl yalnız gider. Annesi Leto ve kardeşi Artemis sadece onu uğurlama ve karşılama döneminde betimlenir. Yine ilginç bir nokta ne bu ülkenin ne de bu ülkede bir süreç geçiren Apollonun hiçbir betiminin olmayışıdır.
Tanrı Apollonun en çok tanınan kimliği kahin (bilici) tanrı oluşudur. En eski ve Yunanistanda en çok tanınan yer Delphoi olarak karşımıza çıkar. Anadoluda ise birçok merkez olmasına karşın İonia bölgesindeki iki merkez dünyaca ünlü bilicilik merkezleridir. Bunlardan biri Didymadır ve orada Didyma Apollon Didymaion ya da Apollon Didymaos olarak tapım görür. Tanrı Klarosta ise Apollon Klariostur. Biliciliğin vazgeçilmez elemanları su (kaynak suyu) ya da doğal gazlardır. Bunların olmadığı yerlerde kehanet merkezi kurulamaz. Yunanistandaki Delphoide gaz, Didyma ve Klarosda ise su kaynakları bulunmaktadır. Delphoide gaz çıkan yer dünyanın merkezi (göbeği) olarak kabul edilirdi. Bu kavram da Mezopotamya kökenlidir. Babil tanrısı olan tanrı Şamaşın (Schamasch) tapınağının bulunduğu yer de dünyanın merkezi olarak kabul ediliyordu.
Aslanın yanında Sphinx de tanrının simgeleri arasında yer alır. Sphinx Mısırda ölülerin, mezarlıkların tanrısıdır. Erken dönemde aynı inancın Apollonda da olduğunu görüyoruz. Apollon ölümün ve ölümsüzlüğün tanrısıdır.
Bilicilik, tanrı Apollonun şehir kuruluşlarında veya kent kuruluşlarında danışman ya da karar organı olmasından kaynaklanan bir özellikle de insanları bu bilici tanrıya zorunlu olarak danışma durumunda bırakmıştır. Tanrı ile iletişim kuran kişi bilicilik merkezine göre ya kahin ya kahine olmuştur. Ancak kuruluşundan itibaren sadece kahinliğin geçerli olduğu Anadoludaki iki büyük merkez Didyma ve Klarostur. Tanrı ile iletişim kurmada su ya da gaz kullanan biliciler, tanrılara yönelttikleri soruları (hexametron) altılı vezinler halinde rahiplere ya da yazıcı katiplere iletirler. Tanrıya yapılan başvurular ya kent ya da ülke bazında ya da bireysel bazdaki sorunlar ile ilişkilidir. Bilicilik genellikle akşam saatlerinde meşale ışığında yapılır. Yanıtlar çoğu kez karmaşıktır. Kent bazındaki danışmalarda maddi olarak büyük sunular getirilmesi gerekiyordu. Tanrının bilici kimliğinin dışında Mezopotamyadan alınmış ve Didyma tapınağında karşımıza çıkan Epiphani tanrının kendisini kapıdan insanlara göstermesi- kapıların tanrısı Şamaşa aittir. Tanrı Babil ve Hitit yazıtlarında geçen Apollunai adlı tanrıyla aynı kişi olduğu ileri sürülmektedir. Bütün bu olgular en azından erken dönemlerde tanrının Mezopotamya ya da Mısır inançlarından çok etkilendiğinin göstergesi olmaktadır.
Klaros bilicilik merkezindeki tapınağın planı tek örnektir; zira adyton, pronaos ile naosun birleştiği yerde üç basamakla inilen ve naosun altında iki odadan oluşan bir mekandır. Oysa adyton gerçek planda cellanın gerisinde yer alan ve celladan geçilerek ulaşılan gerideki odadır. Adytonda tanrı ya da tanrıçanın heykeli vardır. Opisthodomos ile arasındaki fark opisthodomosa celladan geçişin olmamasıdır. Giriş arkadan dolaşılarak opisthodomos kapısındandır. Burada kült heykeli bulunmaz. Genellikle depo işlevindedir. Sunular buradadır.
Ek bilgi olması açısından antik dünyanın müzik aletlerine de yer vermek istedim:
Tanrı Apollonun en çok tanınan kimliği kahin (bilici) tanrı oluşudur. En eski ve Yunanistanda en çok tanınan yer Delphoi olarak karşımıza çıkar. Anadoluda ise birçok merkez olmasına karşın İonia bölgesindeki iki merkez dünyaca ünlü bilicilik merkezleridir. Bunlardan biri Didymadır ve orada Didyma Apollon Didymaion ya da Apollon Didymaos olarak tapım görür. Tanrı Klarosta ise Apollon Klariostur. Biliciliğin vazgeçilmez elemanları su (kaynak suyu) ya da doğal gazlardır. Bunların olmadığı yerlerde kehanet merkezi kurulamaz. Yunanistandaki Delphoide gaz, Didyma ve Klarosda ise su kaynakları bulunmaktadır. Delphoide gaz çıkan yer dünyanın merkezi (göbeği) olarak kabul edilirdi. Bu kavram da Mezopotamya kökenlidir. Babil tanrısı olan tanrı Şamaşın (Schamasch) tapınağının bulunduğu yer de dünyanın merkezi olarak kabul ediliyordu.
Aslanın yanında Sphinx de tanrının simgeleri arasında yer alır. Sphinx Mısırda ölülerin, mezarlıkların tanrısıdır. Erken dönemde aynı inancın Apollonda da olduğunu görüyoruz. Apollon ölümün ve ölümsüzlüğün tanrısıdır.
Bilicilik, tanrı Apollonun şehir kuruluşlarında veya kent kuruluşlarında danışman ya da karar organı olmasından kaynaklanan bir özellikle de insanları bu bilici tanrıya zorunlu olarak danışma durumunda bırakmıştır. Tanrı ile iletişim kuran kişi bilicilik merkezine göre ya kahin ya kahine olmuştur. Ancak kuruluşundan itibaren sadece kahinliğin geçerli olduğu Anadoludaki iki büyük merkez Didyma ve Klarostur. Tanrı ile iletişim kurmada su ya da gaz kullanan biliciler, tanrılara yönelttikleri soruları (hexametron) altılı vezinler halinde rahiplere ya da yazıcı katiplere iletirler. Tanrıya yapılan başvurular ya kent ya da ülke bazında ya da bireysel bazdaki sorunlar ile ilişkilidir. Bilicilik genellikle akşam saatlerinde meşale ışığında yapılır. Yanıtlar çoğu kez karmaşıktır. Kent bazındaki danışmalarda maddi olarak büyük sunular getirilmesi gerekiyordu. Tanrının bilici kimliğinin dışında Mezopotamyadan alınmış ve Didyma tapınağında karşımıza çıkan Epiphani tanrının kendisini kapıdan insanlara göstermesi- kapıların tanrısı Şamaşa aittir. Tanrı Babil ve Hitit yazıtlarında geçen Apollunai adlı tanrıyla aynı kişi olduğu ileri sürülmektedir. Bütün bu olgular en azından erken dönemlerde tanrının Mezopotamya ya da Mısır inançlarından çok etkilendiğinin göstergesi olmaktadır.
Klaros bilicilik merkezindeki tapınağın planı tek örnektir; zira adyton, pronaos ile naosun birleştiği yerde üç basamakla inilen ve naosun altında iki odadan oluşan bir mekandır. Oysa adyton gerçek planda cellanın gerisinde yer alan ve celladan geçilerek ulaşılan gerideki odadır. Adytonda tanrı ya da tanrıçanın heykeli vardır. Opisthodomos ile arasındaki fark opisthodomosa celladan geçişin olmamasıdır. Giriş arkadan dolaşılarak opisthodomos kapısındandır. Burada kült heykeli bulunmaz. Genellikle depo işlevindedir. Sunular buradadır.
Ek bilgi olması açısından antik dünyanın müzik aletlerine de yer vermek istedim:
